Ապրիլի 10-14: Նախագիծ ` Զատկային ծես

Ապրիլի 3-7

Սովորել ` Ատոմի էլեկտրոնային թաղանթի կառուցվածքը ։

Էջ`105-111

Պատասխանել հարցերին

Էջ`112-113

1.Առավելագույնը քանի՞ էլեկտրոնի կարող է <<տեղ տրամադրվել >> ատոմի չորրորդ էներգիական մակարդակը: 2x 4² = 32

2.Հետևյալ մեծություններից որի՞ հետ է համընկնում հիմնական վիճակում գտնվող քիմիական տարրի ատոմի էներգիական մակարդակների թիվը. 
ա) կարգաթվին
բ)խմբի համարին
գ)պարբերության համարին
դ)հարաբերական ատոմային զանգվածին:

3.Հետևյալ պնդումներից ո՞րն է ճիշտ. 
1.ատոմի էլեկտրոնային թաղանթն առաջացնում են ատոմում առկա բոլոր էլեկտրոնները :
2. միջուկում առավել մոտ գտնվող էլեկտրոնային շերտն անվանվում է արտաքին
ա)երկու պնդումներն էլ ճիշտ են
բ)երկու պնդումներն էլ սխալ են
գ)ճիշտ է միայն առաջինը
դ)ճիշտ է միայն երկրորդը

Դիտել տեսանյութը`https://youtu.be/y4EKHFGpl4s

Ինքնաստուգում ։ Մարտի 6-10

1)Բերե՛ք հեղուկ եւ պինդ մետաղական պարզ նյութերի օրինակներ: Հեղուկ մետաղներ — սնդիկ Պինդ մետաղական — ոսկի արծաթ

2)Բերե՛ք գազային, հեղուկ եւ պինդ ոչ մետաղական պարզ նյութերի օրինակներ:

• Պինդ — բոր, ածխածին, ծծումբ և այլն
• Հեղուկ — բրոմ
• Գազային — ազոտ, քլոր, թթվածին և այլն:

3)Հետեւյալ մեծություններից որո՞նք են բնութագրում
ա) քիմիական տարրը — ատոմի զանգվածը, ատոմի կառուցվածքը, ատոմային համարը
բ) պարզ նյութը — հոտը, հալման և եռման ջերմաստիճանները, կարծրությունը, խտությունը
1)ատոմի զանգվածը, 2)հոտը, 3)հալման եւ եռման ջերմաստիճանները, 4) ատոմի կառուցվածքը, 5-կարծրությունը, 6)ատոմային համարը 7) գույնը, 8)խտությունը:

4. Քիմիական տարրերի հատկությունների տեսան­կյունից պարզաբանե՛ք՝ ո՞ր հատկություններով են իրար նման եւ որո՞վ տարբեր տրված տարրերի զույգերը.

ա. H, Li
H-ջրածին, ոչ մետաղ գազ
Li-Լիթիում, մետաղ պինդ

բ. O, N
Օ-թթվածին, ոչ մետաղ, գազ
N-ազոտ, գազ, ոչ մետաղ

գ. Be, Mg
Be-Բերիլում, մետաղ, պինդ
Mg-Մագնեզիում, մետաղ, պինդ

դ. Al, Z
Al-Ալյումին, մետաղ, պինդ
Z-Ցինկ, մետաղ, պինդ is

5. Հիմնականում ո՞ր տարրերից է կազմված Երկրի կեղեւը:

Երկրի կեղևը հիմնականում կազմված է 9 տարրից։ Կեղևի զանգվածի մոտ 50%-ը կազմում է թթվածին(O) տարրը, 25%-ը սիլիցիումը(Si), 7%-ը` ալյումինը(Al), երկաթը(Fe)` 5%: Նատրիումի, կալիումի և ջրածնի պարունակությունը եկրի կեղևում գրեթե նույնն է։

6. Ո՞ր տարրերն են հանդիպում բնության մեջ ազատ վիճակում:

Բնության մեջ ազատ վիճակում, այսինքն՝ պարզ նյութի ձևով հանդիպում են ազոտը և թթվածինը՝ օդում, ծծումբը, պղինձը, արծաթը, ոսկին և էլի մի քանի ուրիշ տարրեր՝ հանքանյութերում։

7)Քանի՞ տարր կա պարբերական աղյուսակում ներկա պահին․

ա)102
բ)115
գ)118

8)Ո՞ր թվականին է առաջին անգամ հրապարակվել պարբերական աղյուսակը:

Ա)1909 բ)1970 գ)1869

9)Այս տարրն անվանում են «կյանքի և մահվան տարր»

Ա)տիտան բ) ազոտ գ) ծծումբ

10)Ինչպե՞ս է կոչվում այն գազը, որն ապահովում է այրումը:

Ա) ջրածին բ)քլոր գ) թթվածին

Դեկտեմբերի 12-16

Սովորել `էջ 74-77

Պատասխանել հարցերին` էջ78-83

Նոյեմբերի 21-25

Պատասխանել հարցերին

1,Սահմանե՛ք քիմիական բանաձև հասկացությունը:

Քիմիական բանաձևը նյութի գրության քիմիական գրառումն է, քիմիական տարրերի նշաններով և ինդեքսներով:

2․Ի՞նչ է ինդեքսը, և ե՞րբ է այն օգտագործվում:

Բանաձևի մոտ ներքևում գրված թիվը կոչվում է ինդեքս, և ցույց է տալիս մոլեկուլների մեջ ատոմի քանակը:

3․Ի՞նչ տեղեկություն է ՙՙհաղորդում՚՚ քիմիական բանաձևը նյութի վերաբերյալ:

Քիմիական բանաձևը ցույց է տալիս`

1. Նյութի անվանումը
2. Նյութի մեկ մոլեկուլը
3. Որ տարրերի ատոմներից է կազմված
4. Քանի ատոմից են բաղկացած
5. Ինչպիսի՞ն են քիմիական տարրերի զանգվածային հարաբերությունները հետեւյալ բանաձեւերով արտահայտվող նյութերում

4․Մոլեկուլը նյութի այն ամենափոքր մասնիկն է, որը պահպանում է տվյալ նյութի հիմնական քիմիական հատկությունները:

5․ա) CuO պղնձի օքսիդ(II)

բ)NaOH Նատրիումի հիդրօքսիդը

գ)LIH Լիթիումի հիդրիդը 

դ) SiO2 սիլիցիումի դիօքսիդ 

Նոյեմբերի 14-18

Պատասխանել հարցերին

1. Սահմանե՛ք քիմիական բանաձև հասկացությունը:

Քիմիական բանաձևը նյութի գրության քիմիական գրառումն է, քիմիական տարրերի նշաններով և ինդեքսներով:

1. Ի՞նչ է ինդեքսը, և ե՞րբ է այն օգտագործվում:

Բանաձևի մոտ ներքևում գրված թիվը կոչվում է ինդեքս, և ցույց է տալիս մոլեկուլների մեջ ատոմի քանակը:

1. Ի՞նչ տեղեկություն է ՙՙհաղորդում՚՚ քիմիական բանաձևը նյութի վերաբերյալ:

Քիմիական բանաձևը ցույց է տալիս`

1. Նյութի անվանումը
2. Նյութի մեկ մոլեկուլը
3. Որ տարրերի ատոմներից է կազմված
4. Քանի ատոմից են բաղկացած
5. Ինչպիսի՞ն են քիմիական տարրերի զանգվածային հարաբերությունները հետեւյալ բանաձեւերով արտահայտվող նյութերում.

1. Կարդացե՛ք քիմիական բանաձևերն ու շարադրե՛ք դրանցից ստացված տեղեկությունները.
   ա) CuO-1-Պղինձ(Կուպրում) և 1 -Թթվածին
   բ)NaOH- 1-Նատրիում, 1-Թթվածին, 1-Ջրածին
   գ) LIH-1-Լիթիում, 1-Ջրածին
   դ)SiO₂— 1-Սիլիթիում, 2-Թթվածին

Մարմին և Նյութ։ Քիմիական նյութերի Տարածվածությունը Բնության մեջ

Սովորել ` դաս.1.2 էջ `8-11

Մարմին և նյութ

Մեզ շրջապատում են բազմատեսակ առարկաներ, որոնցից յուրաքանչուրն ունի իր անվանումը: Օրինակ` բաժակ, սեղան, համակարգիչ և այլն:

Բոլոր առարկաներն ունեն ընդհանուր անվանում՝ ֆիզիկական  մարմին: Յուրաքանչուր ֆիզիկական մարմին ունի որոշակի ձև, զանգված ու ծավալ:  

Մարմինները լինում են կենդանի ու անկենդան: Կենդանի մարմինները միասին կազմում են կենդանի բնությունը, իսկ անկենդան մարմինները՝ անկենդան բնությունը:

  Կենդանի մարմիններ

                քարերը՝ անկենդան                    մեքենան՝ անկենդան

 Անկենդան մարմիններ 

Նկարագրենք երկու ֆիզիկական մարմին,

Օրինակ

Ապակյա  բաժակը և երկաթյա մեխը:

Բաժակը թափանցիկ է, հեշտ կոտրվում է, օգտագործում ենք տարբեր հեղուկներ ըմպելու համար, իսկ մեխը շատ ամուր է, խոնավ օդում ժանգոտվում է, օգտագործում ենք տարբեր իրեր կամ իրերի մասեր իրար միացնելու համար: 

Ինչպես տեսնում ենք, շատ կարևոր է,  թե ինչ նյութից է պատրաստված առարկան:

Բոլոր առարկաները (ֆիզիկական մարմինները) կազմված են նյութերից:

Միևնույն նյութից կարելի է պատրաստել տարբեր առարկաներ: 

Օրինակ՝ ապակուց կարելի է պատրաստել ծաղկաման, քիմիական բաժակ, փորձանոթ:

Տարբեր նյութերից կարելի է պատրաստել միատեսակ առարկաներ:

Օրինակ՝ փորձանոթների կանգնակ կարելի է պատրաստել փայտից, պլաստմասսայից կամ երկաթից:

Նյութերը  բաժանվում են երկու խմբի՝ օրգանական և անօրգանական:     

Օրգանական նյութեր       

Անօրգանական նյութեր