Մայիսի 6-10

1. Ըստ հաղորդականության`ինչպե՞ս են դասակարգվում ջրում լուծելի նյութերը:

Ըստ հաջորդականության ջրում լուծելի նյութերը բաժանվում են 2խմբի` էլեկտրոլիտներ և ոչ էլեկտրոլիտներ։

1. Ո՞ր նյութերն են էլեկտրոլիտները: Առաջարկե՛ք էլեկտրոլիտների հինգ օրինակ:

Էլետրոլիտները այն քիմիական նյութերն էն (հիմքերը, թթուները, աղերը), որոնք ջրու լուծելիս կամ հալեցնելիս տրոհում են իոների և հաղորդում են էլեկտրական հոսանք։ Էլեկտրոլիտների օրինակներ կարող են լինել թթուներ, հիմքեր, աղեր և որոշ բյուրեղներ։

Ո՞ր նյութերն են ոչ էլեկտրոլիտները: Առաջարկե՛ք ոչ էլեկտրոլիտների երեք օրի- նակ:

Ոչ էլետրոլիտները այն քիմիական նյութերն էն, որոնք ջրում լուծելիս կամ հալեցնելիս չեն տրոհում իոների և չեն հաղորդում էլեկտրական հոսանք, դրանք գրեթե բոլոր օրգանական նյութերն են և որոշ անօրգանական նյութեր։

Սպիրտ, ացետոն, գլյուկոզ

Հայտորոշիչ թեստ

1) Քանի՞ կենտ էլեկտրոն ունի ազոտի ատոմը էլեկտրոնային շերտում

Ա)3

Բ)2

Գ)5

Դ)7

2)Ո՞ր մոլեկուլում կա կովալենտ բևեռային կապ

Ա)H2S

Բ)KF

Գ)N2

Դ) P4

Ապրիլի 8-12

ՀԱՐՑԵՐ, ՎԱՐԺՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԽՆԴԻՐՆԵՐ

Ո՞ր դեպքում է խոսքը վերաբերում ջրածնին՝ որպես քիմիական տարրի.

ա) ջրածին պարունակում է մարդու օրգանիզմը,

բ) ջրածնի լուծելիությունը ջրում վատ է,

գ) ջրածնի զանգվածային բաժինը ջրում ≈11% է:

Թվարկե՛ք հինգ նյութ, որոնց կազմում ջրածին տարր է առկա:

Մրգերի, բանջարեղենների, թթուների,  և կենդանական նյութերի` ճարպերի, սպիտակուցների,  ածխաջրերի, նավթի, և շատ այլ հանքային նյութերի բաղադրության մեջ: 

Ինչո՞ւ մոլեկուլային ջրածինը չի հանդիպում Երկրի մթնոլորտի ցածր շերտերում:

ջրածնի մոլեկուլի մոդելը

Ջրածինը բնության մեջ ազատ վիճակում հանդիպում է չնչին քանակով՝ գլխավորապես մթնոլորտի  վերին շերտերում:  Երբեմն, այն երկրի ընդերքից դուրս է գալիս այլ գազերի հետ հրաբխային ժայթքումների, ինչպես նաև նավթի արդյունահանման ժամանակ:

Որքա՞ն է 8 գ զանգվածով ջրածնի

ա) նյութաքանակը (մոլ),-8/2=4

բ.ծավալը։-Ar (H)=8*1

Ո՞ր դեպքում է ջրածնի զանգվածն ավելի մեծ՝ 1 մոլ ջրո՞ւմ, թե՞ 0,5 մոլ մեթանում:

Ջրի զանգվածը Երկիր մոլորակի վրա ≈1,45-10 կգ է: Ի՞նչ զանգվածով (կգ) ջրածին է պարունակում ջուրը:

Հաշվե՛ք ատոմների թիվը 20 գ զանգվածով մոլեկուլային ջրածնում:

Որքա՞ն է ջրածնի զանգվածային բաժինը (%) էթիլսպիրտում՝ C2H5OH:

Ի՞նչ զանգվածով (գ) ցինկ կպահանջվի աղաթթվից 1,12 լ ջրածին դուրս մղելու համար:

Մարտ ամսվա քիմիայի ֆլեշմոբ

1)Հեղուկները լողում են և սուզվում

Հեղուկները նույնպես կարող են մնալ ջրի երեսին կամ իջնել ներքև։ Դա կախված է խտություն կոչվող մեծությունից: Փոքր խտությամբ նյութը ավելի քիչ կշիռ ունի, քան նույն ծավալով ավելի մեծ խտությամբ մեկ այլ նյութ։ Որևէ առարկա կամ հեղուկ կմնա իրենից ավելի մեծ խտություն ունեցող հեղուկի մեկերևույթին:

Անհրաժեշտ են ՝ գունավոր ջուր, օշարակ, բուսայուղ, լողալու համար առարկաների խումբ, մեծ տարա։

1) Զգուշությամբ օշարակը լցրո՛ւ տարայի մեջ մեկ քառորդ չափով: Ավելի հեշտ կլցնես՝ օգտագործելով գդալի հակառակ կողմը:

2)Դանդաղորեն տարայի մեջ լցրո՛ւ նույնչափ բուսայուղ, այնուհետև ավելացրու նույնչափ գու- նավորված ջուր:

3)Երեք տեսակի հեղուկները բաժանվում են առանձին շերտերի և լողում մեկը մյուսի վրա։ Այժմ ավելացրո՛ւ լողալու համար նախատեսված առարկաները։

2)Հեղուկները խառնվու՞մ են , թե ոչ

Որոշ հեղուկներ հեշտ է գունավորել, մյուսները՝ ոչ։ Տե՛ս, թե ինչպես է բուսայուղը «դիմադրում», երբ փորձում ես երանգավորել սննդի գունանյութով։ Սա նշանակում է՝ բուսայուղը չի թողնում, որ գունանյութը խառնվի իրեն։ Պարզի՛ր, թե ինչ է կատարվում գունանյութի հետ, երբ խառնվում է ջրին։

Անհրաժեշտ են՝ սննդային գունանյութ, հեղուկաչափ, գդալ, կաթոցիկ, ջուր, բուսայուղ։

1)Հեղուկաչափի մեջ լցրո՛ւ ջուր և մի փոքր բուսայուղ ավելացրո՛ւ: Երկու առանձին շերտեր են առաջանում, քանի որ բուսայուղն ու ջուրը չեն խառնվում:

2)Զգուշորեն մի քանի կաթիլ գունանյութ ավելացրո՛ւ հեղուկաչափի մեջ: Կաթիլները լողում են բուսայուղի մեջ:

3)Գդալով փորձի՛ր կաթիլները հրել ջրի մեջ։ Ջրում հայտնվելուն պես ի՞նչ է կատարվում հեղուկները խառնվո՞ւմ են,թե՞ ոչ։

3)Պայքարի’ր կրակի դեմ

Վառի՛ր մի մոմ և առանց փչելու կամ բոցին դիպչելու, ասես հրաշքով, հանգցրո՛ւ: Սա հնարավոր է, որովհետև իրերն այրվում են, երբ թթվածին են ստանում օդից։ Ընդհատի՛ր թթվածնի մատակարարումը, և կրակը կմարի:

Անհրաժեշտ են՝ լուցկի, մոմ, քացախ, գդալ, ապակե աման, պլաստիլին, սոդա։

1)Պլաստիլինի օգնությամբ ամրացրո՛ւ մոմը ամանի հատակին:

2)Սոդան լցրո՛ւ մոմի շուրջը:

3) Մեծերից մեկի օգնությամբ վառի՛ր մոմը լուցկիով:

4) Ավելացրո՛ւ մի քիչ քացախ։ Սոդան սկսում է փրփրել։

5)Հանգիստ սպասի՛ր։ Հանկարծ չգիտես ինչու, կրակը մարում է:

6)Փորձի՛ր նորից վառել մոմը։ Դա անհնարին է:

Ի՞ նչ է կատարվում փորձի ընթացքում։

Քացախը և սոդան ին՞չ խոչընդոտ են առաջացնում։

Ինքնաստուգում

1) Տվե՛ք ջրածին քիմիական տարրի բնութագիրը` ըստ տևյալ պլանի.

ա) քիմիական նշանը

H

բ) հարաբերական ատոմային զանգվածը

1

գ) դիրքը պարբերական համակարգում

Առաջին պարբերությա առաջին խմբում

2) Բնութագրե՛ք ջրածին պարզ նյութը` ըստ հետևյալ պլանի

ա) քիմիական բանաձևը

H₂

բ) մոլեկուլի կառուցվածքը

Ջրածնի պարզ նյութը կազմված է ջրածնի երկու ատոմներից

գ) հարաբերական մոլեկուլային զանգվածը

2

դ) մոլային զանգվածը

1

3) Տիեզերքում ու Երկրագնդի մթնոլորտի վերին րում ո՞ր քիմիական տարրն է ամենատարածվա տրե՛ք ճիշտ պատասխանը

ա) թթվածին

բ) ազոտ

գ) ջրածին

դ) հելիում

4) Հաշվե՛ք տրված զանգվածներով ջրածին նյութի քանակը (մոլ).

ա) 1 գ

n = m/M

n = 1/2

n = 0,5մոլ

Պատասխան՝ 0,5մոլ։

բ) 4 գ

n = m/M

n = 4/2

n = 2մոլ

Պատասխան՝ 2մոլ։

գ) 10 գ

n = m/M

n = 10/2

n = 5մոլ

Պատասխան՝ 5մոլ։

5) Հաշվե՛ք ջրածին տարրի զանգվածային բաժինը (%) մեթանի CH₄ մոլեկուլում։

CH₄ = 16

H₄ = 4

ω = m(H₄)/m(CH₄)

ω = 4/16

ω = 0,25 = 25%

Պատասխան՝ 25%։

6) Հաշվե՛ք ջրածնի ատոմների թիվն 9 գ ջրում:

Mr (H2O) = 18

m = 9գ

n (H) = Mr/m

n (H) = 18/9գ

n (H) = 2 ատոմ

Պատասխան` 2 ատոմ։

7) Գրել ռեակցիաների տեսակները:

ա) H₂ +CL₂ = ₂HCl միացման ռեակցիա

բ) Fe+ ₂HCl = Fe Cl₂ + H₂ միացման ռեակցիա

Գ) ₂H₂O = ₂H₂ + O₂ քայքայման ռեակցիա

Ինքնաստուգում

1)Տվե՛ք ջրածին քիմիական տարրի բնութագիրը` ըստ տևյալ պլանի.

ա) քիմիական նշանը, H₂

բ) հարաբերական ատոմային զանգվածը, 1ատոմի զանգվածը m0 = 1*1,66*1,-27կգ

գ) դիրքը պարբերական համակարգում, պարբ.1, խումբ1, ենթ. գլխավոր

Փետրվարի 19-23

Սովորել՝ Թթվածնի քիմիական հատկությունները։

Էջ՝ 97-101

Թթվածինը քիմիապես ակտիվ նյութ է: Այն փոխազդում է պարզ նյութերի հետ՝ ոչ մետաղների և մետաղների, ինչպես նաև` բարդ նյութերի:

Կարևոր է նշել, որ թթվածնի պակասի դեպքում ածխի այրումից առաջանում է խիստ վտանգավոր գազ՝ ածխածնի (II) օքսիդ (CO՝ շմոլ գազ).

2C+O2→2CO↑

Ամենակարևորը թթվածինը նպաստում է այրմանը և շնչառությանը։ Այն մեծ չափով նպաստում է մետալուրգիական գործընթացներին՝ թուջի, պողպատի, ինչպես նաև գունավոր մետաղների (Cu, Zn, Sn, Au) արտադրության համար։ Բժշկության մեջ ծանր հիվանդներին տալիս են թթվածին։ Թթվածին ծախսվում է մետաղների կտրման և եռակցման ժամանակ, սուզանավերում, տիեզերանավերում, ջրի տակ աշխատող մարդկանց համար։

Գործնական աշխատանք

Լաբորատոր փորձ ՝ 1

Լաբորատոր փորձ ՝ 2

Լաբորատոր փորձ ՝ 3

Լաբորատոր փորձ ՝ 4

Լաբորատոր փորձ ՝ 5

Փետրվարի 5-9

Дата: 3 февраля, 2024Автор: varsenikgrigoryanblog0 Комментарии

Նոր թեմա- Թթվածին։

ՀԱՐՑԵՐ, ՎԱՐԺՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԽՆԴԻՐՆԵՐ

1. Պատասխանե՛ք հետևյալ հարցերին.

ա) ո՞րն է թթվածին տարրի քիմիական նշանը, O²

բ) որքա՞ն են թթվածնի հարաբերական ատոմային և մոլային զանգվածները,

Ar(O)=16. Mr(O)=32 գ/մոլ

գ) ո՞րն է թթվածին տարրի կարգաթիվը,

8

դ) քանի՞ էլեկտրոն է առկա թթվածնի ատոմի արտաքին էներգիական մակարդակում, 6 էլեկտրոն․

6. Հիմնականում ի՞նչ գործընթացներով է պայմանավորված թթվածնի ծախսը բնության մեջ, և ո՞ր երևույթով է այն վերականգնվում։

թթվածնի ծախսվում է Կենդանի օրգանիզմների շնչելու միջոցով և վերականգնվում է բույսերով

Դեկտեմբերի 18-22

Խնդիրներ ինքնուրույն լուծման համար

1)Գրել հետևյալ օքսիդներին համապատասխանող հիդրօքսիդների բանաձևերն և անվանումները

Na2Օ, նատրիումի օքսիդ, Cs2O, ցեզիումի օքսիդ , MgO , մագնեզիում օքսիդ, HgO, սնդիկ օքսիդ, Al2O3, ալյումին օքսիդ, SnO, սնագ օքսիդ, Cr2O3, գրոմ օքսիդ,MnO, մանգան օքսիդ
Fe2O3, երկաթ օքսիդ
CoO, կոբալտ օքսիդ
2)Ավարտել հետևյալ սխեմաները և ընտրել այն ռեակցիաները, որոնք ղեկցվում են բոցով։
C5H12+O2=5CO2+6H2O
CH3OH + O2=CO2+2H2O
Mg +O2=MGO2
Li + O2=LIO2

Դեկտեմբերի 11-15

Սովորել էջ՝ 55-56

Նոր թեմա

ԳՈՐԾՆԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔ

Նյութի քիմիական քանակ

Աշխատանքի նպատակն է՝

Ամրապնդել գիտելիքները «Նյութի քիմիական քանակ» թեմայից:

Առաջադրանք 1.

ա) Չափիչ գլանի օգնությամբ վերցրեք 25 մլ ջուր և հաշվե՛ք ջուր նյութի քանակը (մոլ) այդ չափաբաժնում: Ջրի խտությունն ընդունեք 1q/L:

25 գ/մոլ

բ) Հաշվե՛ք մեկ մոլ քանակով ջուր նյութի ծավալը։ Չափիչ գլանի օգնությամբ չափե՛ք ջրի այդ ծավալը։

25գ/մոլ* 6.02=150.5գ/մոլ

150.5գ/մոլ:9=16.7գ/մոլ

գ) Լաբորատոր կշեռքով կշռեք մեկ մոլ գլիցերին և չափիչ գլանի օգնությամբ չափե՛ք նրա ծավալը։ Համեմատե՛ք մեկական մոլ քանակով գլիցերինի և ջրի ծավալները և զանգվածները։

Հաշվե՛ք մոլեկուլների թիվը մեկ մոլ քանակով ջրում և գլիցերինում:

6.02*10²³:18=

Հաշվե՛ք գլիցերինի խտությունը՝p (գ/մլ):

1.252գ/մլ